OSO-02 Podtemat nr 5/2011

Symbol tematu: OSO-02 Podtemat nr 5
Tytuł: Analizy jakości środków ochrony roślin pochodzących z handlu równoległego metodami GCi HPLC
Autorzy: dr Marek Miszczyk

W ramach podtematu zaproponowano wykorzystanie obrazów chromatograficznych uzyskanych przy pomocy techniki wysokosprawnej chromatografii cieczowej – HPLC oraz gromatografii gazowej GC z detektorem FID lub MS do weryfikacji preparatów pochodzących z handlu równoległego w stosunku do odpowiadających im preparatów referencyjnych. Spośród przebadanych techniką HPLC 59 próbek środków ochrony roślin podlegających handlowi równoległemu, pochodzących od różnych producentów, 2 zawierały w swoim składzie bentazon, 2 – chlomazon, 14 – chlopyralid (w tym 5 chlopyralid + pikloram), 7 – diflufenikan, 1 – etofumesat, 5 – glifosat, 2 – lenacyl, 1 – metamitron, 4 – metazachlor, 2 – metrybuzynę, 3 – nikosulfuron, 1 – rimsulfuron, 1 – tiuram, 8 – tribenuron metylu, 6 – trineksapak etylu. W rezultacie przeprowadzonych badań uzyskano 16 weryfikacji pozytywnych, 37 weryfikacji było negatywnych. W 6 przypadkach nie przeprowadzono porównania z preparatem referencyjnym.

Metodą chromatografii gazowej oraz chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią masową przeprowadzono badania jakości i ogólne składników środków ochrony roślin dla 29 preparatów pochodzących z handlu równoległego zawierające w swoim składzie substancje aktywne takie jak:. chloropiryfos, prochloraz, kaptan, propikonazol, tebukonazol, fludioksonil, terbutyloazynę z bromoksynilem, alfa-cypermetrynę oraz azoksystrobinę. W wyniku przeprowadzonych analiz otrzymano 25 weryfikacji pozytywnych, 1 negatywną, a 3 próbki są w trakcie analizy. Zestawienie wyników analiz metodą GC preparatów pochodzących z handlu równoległego wskazuje na dalszą potrzebę kontroli tych preparatów oraz na zintensyfikowanie współpracy z producentami tychże środków w celu dokładnej analizy źródła pochodzenia nieznacznych różnic uzyskanych metodą GC-MS w obrazach chromatograficznych badany środków z obrazami chromatograficznymi preparatów porównawczych. Na dzień dzisiejszy nie jest możliwa ocena istotności tych różnić mogących wynikać zarówno z różnic w szarżach produkcyjnych preparatów jak i z innego źródła pochodzenia niż preparaty referencyjne.

Duża liczba negatywnych wyników weryfikacji pozwalają przypuszczać, że bardzo duża ilość preparatów objętych handlem równoległym obecna na polskim rynku pochodzi z innego źródła niż wskazują na to informacje zamieszczone w zezwoleniu na handel równoległy. Fakt ten może powodować np. mniejszą skuteczność takiego preparatu, a także istnieje ryzyko wprowadzenia tą drogą do środowiska substancji niebezpiecznych dla życia i zdrowia człowieka i innych organizmów żywych.

Zastosowanie porównania obrazów chromatograficznych badanego preparatu z odpowiadającym mu preparatem referencyjnym uzyskanych techniką HPLC lub GC jest skuteczną metodą wykrywania środków ochrony roślin o pochodzeniu innym niż oryginalne.